Mời qúy vị nghiên cứu về kinh tế.
Mời các Bạn cùng đọc... để biết thêm về chuyện Trung Cộng HẠ giá trị đồng Nguyên < nhân dân tệ > của họ.....
Trung Quốc Mộng bị phá giá
Hùng Tâm
Nguyên nhân và hậu quả của việc phá giá đồng Nguyên
Một
ngày sau khi mất hơn 200 điểm, sáng Thứ Tư, chỉ số DJIA của 30 đại
doanh nghiệp Mỹ lập tức mất thêm hơn 190 điểm khi thị trường chứng khoán
Mỹ vừa mở cửa, rồi sụt tiếp. Các chỉ số khác cũng thế, các thị trường Á
Châu và Âu Châu cũng vậy trong hai ngày liền. Chỉ vì hôm Thứ Ba 11, Bắc
Kinh phá giá đồng Nguyên của họ tới 1.9% và tiếp tục định giá thấp hơn
1.6% vào hôm sau. Trận chiến ngoại tệ toàn cầu đã bắt đầu.
Thuần
về kinh tế, quý độc giả có thể nghe/đọc nhận định rất sớm của chuyên
gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa trong cuộc phỏng vấn hôm qua của đài Á
Châu Tự Do về trận chiến ngoại tệ. Nhưng vì kinh tế cũng là chính trị,
tìm hiểu thêm khía cạnh chính trị của quyết định phá giá này.
Những nguyên nhân phá giá
Bắc
Kinh vẫn giàng giá đồng Nguyên của mình vào đồng Mỹ kim theo một hối
suất chính thức và cho giao dịch mua bán trong một khoảng cách hay biên
độ nhất định là 1%, hay 2% kể từ Tháng Ba vừa qua. Cuối Tháng Bảy thì họ
nói đến biên độ 3%.
Giữa
khung cảnh ấy, hôm Thứ Ba 11, Ngân Hàng Trung Ương (Ngân Hàng Nhân Dân
Trung Quốc - PBoC) của Bắc Kinh đưa ra hai quyết định:
Thứ
nhất là chấm một giá - chọn một hối suất - của phiên giao dịch hôm
trước làm giá chính thức được thông báo vào 9:15 sáng hôm sau khi thị
trường mở cửa. Nghĩa là lấy một “giá của thị trường” làm giá chính thức.
Thứ hai là chấm ngay một giá thấp của Thứ Ba mùng 10, hôm trước, làm
giá chính thức: giảm 1.9%. Nôm na là phá giá đồng bạc mất 1.9%, một mức
phá giá cao nhất kể từ đầu năm 1994.
Hôm
sau, Thứ Tư 12, họ chấm một giá thấp nữa, là giảm 1.6%. Nôm na là phá
giá hai ngày liền. Ðiều ấy mới làm các thị trường tài chánh quốc tế chấn
động và theo nhau tuột giá. Người ta còn dự đoán là Bắc Kinh sẽ còn phá
giá đến 10% nữa.
Dù
mỗi lần quyết định, Ngân Hàng Trung Ương đều cho phát ngôn viên đưa ra
lời giải thích chính thức, người ta cũng nên và cần tìm hiểu nguyên nhân
và động lực của việc này. Chúng ta có ba bốn cách giải thích khác nhau
mà cách nào cũng có thể đúng một phần! Ðây là điều khó cho các nhà bình
luận. Và tùy trình độ hiểu biết về kinh tế hay quan điểm chính trị thiên
về Bắc Kinh hay hoài nghi Trung Quốc mà mỗi người lại thiên về một
cách.
Giả
thuyết thứ nhất là dựa vào tình hình kinh tế của Trung Quốc: sa sút hơn
dự kiến qua hàng loạt thống kê vừa được công bố. Sản lượng đã và sẽ còn
giảm, mức xuất cảng so với 12 tháng trước sụt 8.3% thay vì sụt 1.5% như
dự báo, mà nhập cảng cũng giảm, nghĩa là nhu cầu nhập cảng cho sản xuất
cũng sụt. Vì tình hình nguy ngập như vậy, Bắc Kinh phải phá giá để xuất
cảng với hàng rẻ hơn và lại dùng xuất cảng làm đòn bẩy kích thích kinh
tế.
Giả
thuyết thứ hai là dựa vào viễn kiến lâu dài của Bắc Kinh: từng bước
giải phóng chế độ hối đoái để đồng Nguyên được mua bán tự do hơn theo
quy luật thị trường hầu sau này có thể trở thành một ngoại tệ dự trữ phổ
biến như đồng Mỹ kim. Khi Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF thông báo là chưa thể
xác định rằng đồng Nguyên có thể là một ngoại tệ dự trữ hay chăng, Bắc
Kinh biết là chưa hy vọng leo lên một đẳng cấp cao hơn.
Chi
bằng trong khi chờ đợi cái ngày vinh quang đó thì tiếp tục can thiệp
vào hệ thống hối đoái (Hà Nội gọi sai là ngoại hối và ngoài này cũng
dùng sai như mọi khi, vì... nội hối là gì?), để kích thích kinh tế. Cách
suy diễn ấy có nghĩa là Bắc Kinh lại nhờ giới tiêu thụ hàng xuất cảng
của Trung Quốc ở bên ngoài, chủ yếu là tại Hoa Kỳ - có nền kinh tế tương
đối khá nhất với sức mua cao nhất - để cứu nguy kinh tế ở nhà, nhân
tiện xuất cảng luôn nạn giảm phát của mình.
Giả
thuyết thứ ba về nguyên nhân là Bắc Kinh có thể thực tin rằng đồng bạc
của mình định giá quá cao so với ngoại tệ của các nước đối tác buôn bán
với mình, nhất là Âu Châu, Á Châu và Nhật, nên mới nương theo thị trường
mà định lại một giá thích hợp hơn, một cái giá thấp hơn. Cách giải
thích ấy có vẻ lạc quan và hình như phù hợp với nhận định của IMF. Vì
vậy, Bắc Kinh mới nói rằng mình đang áp dụng quy luật thị trường (lấy
giá ngày hôm trước) và hôm sau IMF cũng rất ngoại giao xác nhận như vậy!
Giả
thuyết thứ tư, cũng gần với giả thuyết trên, là Bắc Kinh bị kẹt giữa
hai chiều hướng là mình thì giàng giá vào tiền Mỹ mà đô la tăng giá vù
vù làm đồng Nguyên lên giá, trong khi các nước khác đều bơm tiền (như
Nhật Bản, Âu Châu) hay phá giá như nhiều nước Á Châu khác ngoài Nhật
Bản. Vì các nước đều đang đánh sụt trị giá đồng bạc của mình nên Trung
Quốc bị kẹt.
Cho nên, “đèn nhà nào nhà ấy rạng, mạng người nào người ấy giữ,” ta cũng phá giá trong trận chiến ngoại tệ đang lan rộng trên toàn cầu.
Cho nên, “đèn nhà nào nhà ấy rạng, mạng người nào người ấy giữ,” ta cũng phá giá trong trận chiến ngoại tệ đang lan rộng trên toàn cầu.
Quý
độc giả đừng thất vọng vì sao chuyện này lại rắc rối như vậy khi mà
cách suy diễn nào cũng có một phần sự thật về nguyên nhân. Nhưng cái sự
thật rõ rệt nhất vẫn là Trung Quốc vừa phá giá.
Và
rõ rệt không kém là việc phá giá ấy không thể giải quyết được vấn đề.
Trong tình trạng sa sút chung của thế giới, nếu nước nào cũng tìm cách
kích thích xuất cảng nhờ hàng rẻ qua biện pháp phá giá thì nước nào sẽ
mua? Chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa gọi đó là “muốn xuất cảng lên Hỏa tinh hay sao!”
Năm
1929, xa lắm rồi, các nước đã áp dụng chiến lược ấy nên mới làm vụ
khủng hoảng tài chánh vì chứng khoán tụt giá tại Hoa Kỳ lan rộng và kéo
dài thành Tổng khủng hoảng. Gần đây hơn, khủng hoảng tài chánh tại Ðông Á
năm 1997 cũng khiến Thái Lan, Nam Hàn và Indonesia lật đật phá giá để
cứu nguy kinh tế khiến khủng hoảng kinh tế bùng nổ vào năm 1998 và dội
ngược tới tận Liên Bang Nga và Hoa Kỳ. Ðấy là chuyện kinh tế. Hay chính
sách kinh tế tuyệt vọng và gây ra hậu quả bất lường vì người ta chỉ tìm
cái “được” ở trước mắt mà chẳng thấy cái “mất” sau này.
Nhưng vì Trung Quốc coi mọi chuyện đều là “đấu tranh,” chúng ta cố đi xa hơn vậy.
Bị quyền lực mềm bật vào giữa mặt
Từ
hai năm nay, Bắc Kinh đã tới tấp tung ra nhiều kế hoạch kinh tế nhằm
tranh thủ hậu thuẫn chính trị của các nước. Ðấy là “Con Ðường Tơ Lụa”
trên đất liền và ngoài biển, rồi “Tân Ngân Hàng Phát Triển” của nhóm
BRICS (Brazil, Nga, Ấn Ðộ, Trung Quốc và Nam Phi) và Ngân Hàng Ðầu Tư Hạ
Tầng Cơ Sở Á Châu (AIIB), cùng nhiều ngân khoản viện trợ cho hàng loạt
quốc gia Á Phi lẫn dự án Phát Triển Tự Do Thương Mại Toàn Diện gồm 10
nước trong Hiệp hội ASEAN cộng thêm Nhật Bản, Nam Hàn, Ấn Ðộ, Úc Ðại Lợi
và Tân Tây Lan, v.v...
Ðặc điểm chung của ngần ấy sáng kiến là Không Có Hoa Kỳ.
Nôm
na là Bắc Kinh dàn trận chống Mỹ bằng quyền lực mềm, trong khi vẫn phát
triển quyền lực thật về an ninh và quân sự từ biển Hoa Ðông tới biển
Hoa Nam của Trung Quốc.
Phía Hoa Kỳ tính sao?
Ngày
6 Tháng Tư, tân tổng trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ là ông Ash Carter tuyên
bố tại đại học Arizona State University, rằng Hiệp ước Ðối tác Chiến
lược Xuyên Thái Bình Dương TPP cũng có chức năng ngăn chặn Trung Quốc
như một hàng không mẫu hạm. Bắc Kinh không thể lầm về ý đồ của đế quốc
Mỹ!
Huống
hồ sau đó, cả Tổng Thống Barack Obama lẫn Ngoại Trưởng John Kerry đều
nhiều lần xác nhận với Quốc Hội Mỹ và cả lãnh đạo Hà Nội, rằng Hiệp Ước
TPP có nội dung chính trị là tạo thế đối trọng với việc Trung Quốc bành
trướng ngoài Ðông Hải. Vì vậy, ai ai cũng thấy ra một trận thế lớn lao
giữa hai cường quốc ở hai bờ Thái Bình Dương.
Ðấy là bối cảnh rộng lớn của tình trạng đối đầu Hoa-Mỹ.
Trong
khi nước Mỹ còn phân vân bất định - và chưa thể hoàn thành kế hoạch TPP
trong năm nay - thì Bắc Kinh có cơ hội giăng lưới để chiêu mộ các nước
khác. Nào ngờ chính là sau khi phóng ra hàng loạt ám khí kinh tế cho mục
tiêu chính trị là “quyền lực mềm của đồng tiền,” Bắc Kinh lại rơi vào
cái lưới kinh tế của mình. Gậy ông lại đập lưng ông.
Ðầu
tiên là tình hình kinh tế lại sa sút hơn mọi dự báo. Kế tiếp là sau khi
đã bơm lên trái bóng bất động sản làm nhiều người bỏng tay vì bóng bể
thì từ năm ngoái Bắc Kinh thổi lên trái bóng cổ phiếu. Từ hai tháng nay,
trái bóng đó cũng bể trước sự chứng kiến của cả thế giới.
Từ
Ðại Hội 18 vào cuối năm 2012, Bắc Kinh đề ra nhu cầu cải cách và chuyển
hướng kinh tế từ đầu tư và xuất cảng qua tiêu thụ của thị trường nội
địa. Hai thị trường địa ốc và cổ phiếu đều thổi lên hy vọng gia tăng lợi
tức của người dân để nâng mức tiêu thụ nội địa. Hy vọng đó đã tan tành!
Bây
giờ, Bắc Kinh thực sự tuyên chiến với các nước Á Châu qua biện pháp phá
giá, tức là mở ra cuộc chiến hối đoái bằng đồng bạc rẻ. Biện pháp ấy
khiến Trung Quốc dễ xuất cảng hơn mà làm các nước khó xuất cảng vào thị
trường Hoa lục vì giá nhập cảng lại tăng. Sau khi giăng lưới bắt thiên
hạ, chính Bắc Kinh lại sa vào cái lưới của mình, bị quyền lực mềm bật
vào giữa mặt!
Vụ
phá giá đang xảy ra đã phá vỡ các kế hoạch BRICS, AIIB hay Tơ Lụa, và
cho thấy Trung Quốc thiếu khả năng thiết lập các định chế có thể cạnh
tranh hay thay thế Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF, Ngân Hàng Thế Giới hay Ngân
Hàng Phát Triển Á Châu ADB. Việc đồng Nguyên sẽ trở thành ngoại tệ dự
trữ khả dĩ cạnh tranh và thay thế Mỹ kim lại càng xa vời hơn.
Quan
trọng nhất, khi mọi quốc gia đều dìm nhau xuống đáy bằng hối suất thấp
thì kinh tế toàn cầu sẽ bị suy thoái, và nạn giảm phát từ Trung Quốc sẽ
lan qua xứ khác. Ðấy là viễn ảnh 2016.
Kết luận ở đây là gì?
Ðang có tham vọng lãnh đạo thiên hạ, Trung Quốc lại ngã vào cái bẫy mình giăng.
Chỉ vì chưa có thực lực!
Ðấy là sự phá giá của Trung Quốc Mộng.
Comments
Post a Comment