Mời qúy vị đọc và tuỳ nghi.

Từ 2015 nhìn về 2016: Nga rớt đài! Mỹ êm êm... sôi nổi !

Hà Nhân Văn

Nguon: Thế Giới Mới

2016-01-09

Bắc Mỹ này, kinh tế tiếp tục phồn vinh và vững nhất trên toàn cầu.

Hễ kinh tế Mỹ mạnh thì Canada khỏe, bao lâu nay vẫn thế. Ngày huyền ngọc Barack Obama vào Bạch ốc, thất nghiệp toàn quốc lên đến 10.5%, Cali lên đến 10.7%. Nay tụt xuống 5%. Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ, gọi tắt là FED tăng lãi suất, dù chỉ là một chút đỉnh, nhưng là một dấu hiệu lạc quan, đủ tin tưởng kinh tế Mỹ đang lên một cách vững mạnh.

Kể từ năm Hoa Kỳ và Anh quốc khám phá ra dầu hỏa ở Iran và Iraq, đã hơn một thế kỷ, đây là lần đầu tiên, Hoa Kỳ không bị lệ thuộc vào dầu hỏa Trung Đông. Hoa Kỳ và Canada trở thành một "Trung Đông dầu lửa" của thế giới.

HAI NĂM TỚI PHẤN PHÁT

Theo báo The Economist Luân Đôn, số mới nhất đến tay HNV, kinh tế Bắc Mỹ tiếp tục phấn phát, phồn vinh trong năm 2016 và 2017, kinh tế Liên Âu không mấy khả quan, nếu Anh quốc rút khỏi Liên Âu, kinh tế Âu châu vô cùng khó khăn. Năm 2015, do giá xăng tụt xuống mạnh, dân Mỹ nhét vào túi riêng được 17.5 tỷ $US. Già trẻ ào ào cho xe lăn bánh trên xa lộ! Năm 2016, giá xăng còn tiếp tục xuống. Dân Canada vẫn bình thường như thường. Thủ tướng Trudeau trẻ sẽ vung tay thực thi xã hội chủ nghĩa kiểu Canada. Có thể nói, người già và dân nghèo Canada sướng nhất thế giới. Di dân Á châu trong đó có di dân Việt Canada thật là "chuột sa chĩnh gạo".

Chưa một nước nào trên thế giới giá điện và xăng rẻ "ê hề" như ở Mỹ và Canada. Và cũng chưa có một nước nào dân thất nghiệp vẫn cứ thoải mái dài dài như dân thất nghiệp Canada. Hai năm 2016 và 2017, viễn tượng Mỹ và Canada sẽ tiếp tục thoải mái dài dài. Tại sao thiên hạ lại lo ngại cho năm 2018-2019? Lo là lo vậy thôi! Theo giới kinh tế Luân Đôn, cứ diễn tiến như hiện nay, 2 năm nữa, kinh tế Trung Cộng sẽ suy thoái hẳn, hệ thống "kinh tế quốc doanh" nhà nước TC sẽ sụp đổ từng mảng. TC vẫn là thị trường béo bở nhất của Hoa Kỳ và Liên Âu. Sự lên xuống của kinh tế TC sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế toàn cầu. Tôi lấy 2 nước làm thí dụ cụ thể nhất, đó là Nhật Bản và Đài Loan. Kinh tế TC sụp đổ, tất yếu, tôi nói tất yếu, kinh tế Nhật Bản và Đài Loan sẽ lảo đảo ngay. Lấy năm 2015 làm thí dụ: xuất cảng sản phẩm đồ điện qua Hoa Lục lên tới 85.4% (tính theo tỷ $ bn). Hàng hóa Đài Loan xuất cảng qua Hoa Lục dẫn đầu: 28.8%, Hoa Kỳ 12.5%, Nhật Bản 62%. Trong khi TC chỉ nhập cảng hàng hóa của Đài Loan là 15.5%. Nhật Bản xuất cảng qua TC dẫn đầu 19.7% tổng số hàng hóa xuất cảng qua Nhật. Hoa Kỳ đứng thứ 2 là 15.5%. Nếu kinh tế TC suy thoái trong 2 năm nữa như dự đoán, Nhật và Đài Loan sẽ chịu hậu quả trực tiếp. Do vậy, ngay ở Mỹ này, nếu kinh tế TC sa sút, thị trường tài chính Mỹ sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp.

Canada không khác hơn. Dù vậy, theo nhận xét chung, 2 năm 2016 và 2017, dân Mỹ và Canada tiếp tục thoải mái. Mỹ và Canada như chim liền cánh, như cây liền cành.

Vào tam cá nguyệt cuối 2015, số hàng hóa Canada xuất cảng qua Mỹ lên đến 75%. Toàn năm 2015, Canada xuất cảng qua Mỹ là 73.7%, trong khi xuất cảng qua Anh, nước thứ 2 là 4.2%, xuất cảng qua TC là 3.7%. Dù thế nào, Mỹ và Canada rất vững về cơ sở hạ tầng, nhất là hệ thống ngân hàng Canada hiện vượt cả Anh và Đức, vững nhất toàn cầu. Sau cuộc khủng hoảng tài chính ngân hàng năm 2008, Hoa Kỳ đã cải tổ luật lệ và hệ thống ngân hàng theo mẫu mực lý tưởng của Canada. Đồng đô la Mỹ vẫn cao giá, vào cuối năm 2015, xuất cảng của Mỹ đã cải thiện, đơn đặt hàng công nghiệp nặng tăng mạnh. Tóm lại, kinh tế Mỹ vẫn trên đà phục hồi mạnh. Một thời dĩ vãng 2008 đen tối đã qua hẳn. Mùa lễ Tạ ơn và Giáng Sinh vừa qua, dân Mỹ lại phớn phở, chi tiêu tưng bừng. Khí hậu ấm áp của mùa Đông đang tới là một yếu tố vững mạnh đà phấn chấn của kinh tế Mỹ.

MỘT NGA SÔ SUY YẾU - CÔ LẬP

Chưa thời nào, Nga Sô bị cô lập như năm 2015 này, do TT Vladimir Putin quá hung hãn và kiêu ngạo. Đầu năm 2015, Nga Sô đang lên, địa vị lừng lững trong các tổ chức hàng đầu quốc tế về kinh tế, mậu dịch như G-20, APEC, lại cùng với TC toan vượt cả Hoa Kỳ, coi thường cả Liên Âu. Nga Sô và TC đứng đầu tổ chức BRICS đương đầu với mỹ tức Brazil, Russia, India, China, South Africa. Năm 2013, BRICS đã quyết định lập một ngân hàng quốc tế riêng, song song với Quỹ Tiền tệ quốc tế IMF, loại đồng đô la Mỹ ra khỏi tiền tệ tiêu chuẩn quốc tế. Nga Sô lại ôm chặt TC, vừa mới tuyên thệ nhậm chức Tổng thống nhiệm kỳ 3, Putin bay qua ngay Bắc Kinh, ôm hôn Tập Cận Bình! Tiếp theo Nga - Hoa ký với nhau trên 30 hiệp ước ở điện Cẩm Linh. Nga bán cho TC 400 tỷ $US dầu hỏa và khí đốt trong vòng 3 năm! Mỹ sẽ xẹp lép! Phải nhìn nhận sự thực này, cả Nga Sô và TC đều coi nhẹ Tổng thống da màu Obama! Rõ rệt là như thế!

Putin đi thêm một bước, ông coi thường cả Âu châu, coi Mỹ như ngoài lề: Putin can thiệp vào Ukraine. Putin bất ngờ, dân Ukraine bừng bừng sôi sục nổi dậy, âm ỉ từ mùa Xuân 2013, bùng to vào mùa Hè 2014. Liên Âu nhảy vào Ukraine ngay. Hành động mạnh ngay. Putin quên một điều, Ukraine nằm trong chiến lược Đông tiến tiềm ẩn của một liên minh vô hình Ba Lan và Đức quốc. Lẽ tự nhiên Pháp quốc phải đồng điệu với Ba Lan và Đức. Anh quốc nhảy vào ngay, nhất thống với Đức - Ba Lan - Pháp. Ba Lan và miền Tây Ukraine quan hệ tôn giáo (Công giáo), văn hóa, chủng tộc, truyền thống. Putin đã tính sai lầm về vai trò của Hoa Kỳ, tưởng rằng Mỹ da màu Obama đã chuyển trục về Á châu, bỏ mặc Âu châu cho Liên Âu. Bất ngờ, Hoa Kỳ phản ứng ngoài sự ước tính của Putin.

Đoạt bán đảo Crimea của Ukraine, sát nhập vào lãnh thổ Nga Sô. Khí thế dân Nga như giông tố, Putin trở thành một đại anh hùng dân tộc như các đại đế Nga hoàng và như nữ hoàng Catherine II thần thánh của dân tộc Slav. Sau Putin là Giáo hội Chính Thống Nga. Uy tín của Putin lên đến 72% sau khi lấy lại Crimea! Và vào đầu tháng 12-2015, dù kinh tế và dân sinh suy sụp đến như thế, đồng Rúp của Nga bị mất giá 60% (so với đô la Mỹ), dân Nga vẫn đứng sau Putin, tăng lên 74%. Yếu tố chính yếu là Giáo hội Chính Thống Nga vẫn đứng sau ban phép lành cho Putin. Thế giới nhìn thật rõ Putin đã sai lầm nghiêm trọng trong vấn đề Ukraine và thất bại nghiêm trọng không đối phó được cuộc cấm vận hữu hiệu của Mỹ và Liên Âu. Nhưng dân Nga lại không coi đó là sự thất bại của Putin mà tự coi đây là sự thành công của dân tộc Nga. Cho nên, trong cuộc thăm dò cuối năm 2015, 84% dân Nga tán thành đường lối chính đáng của Putin. Đó là thế mạnh nhất của Putin, toàn dân, giáo hội và quân đội sau lưng Putin! Dù vậy, không ai rõ thực tại đen tối của nước Nga bằng Putin: viễn tượng đen tối của Nga vào năm 2016 khi giá xăng dầu tiếp tục xuống, hoặc như hôm nay cũng đã đủ làm cho Nga Sô không còn chịu thấu với ngân sách quốc gia cùng ngày lại càng tăng do cuộc chiến Syria và Trung Đông, Nga Sô đang dấn sâu.

NGA SA LẦY Ở SYRIA

Với hậu thuẫn của dân Nga và Giáo hội Chính Thống, Putin tưởng rằng cơ hội ngàn vàng đã tới. Putin vùng lên cướp thời cơ, can thiệp trực tiếp vào Syria, cứu nguy chế độ Al Assad lại có Iran tiếp tay. Mỹ tiêu cực, Liên Âu phản đối chiếu lệ. Putin cho làm tới luôn: Phản lực cơ, tàu chiến, lực lượng đặc biệt đổ ào xuống Syria với 4000 quân tinh nhuệ (nay đã tăng lên 7000 quân). Putin biểu diễn sức mạnh siêu cường của Nga, hỏa tiễn tầm xa trên chiến hạm từ biển Caspian rót xuống các căn cứ đối lập đang được Mỹ huấn luyện và Saudi Arabia tài trợ. Tuy lấy danh nghĩa tiêu diệt ISIS nhưng Nga chỉ nhắm vào phe đối lập tiêu diệt để cứu nguy Al Assad. Khởi từ tháng 9 đến nay, vẫn chưa đi đến đâu. Trái lại, cuối tháng 11, phe đối lập mở cuộc tấn công ngay vùng ngoại ô thủ đô Damacus. ISIS vẫn coi Nga là kẻ trọng thù, không ngán Nga. Bộ binh Nga không thể tiến xa hơn, bị cầm chân. Nga tung vào chiến trường nào máy bay không người lái, nào phi cơ tiêm kích tối tân nhất của Nga loại hiện đại Mig-35 và Su 27.

Nga đưa quân vào Syria

Đã 3 tháng trôi qua, Nga không đè bẹp nổi các phe đối lập Al Assad. Các giàn hỏa tiễn của Nga từ Caspian phóng vào Syria không hiệu quả. Máy bay không người lái của Nga trên chiến trường chưa tàn phá được một mục tiêu nào ngoạn mục! Phi cơ tiêm kích của Nga được khoa trương là hiện đại nhất, tinh diệu nhất: Su 27. Vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ đã mấy lần, Thổ đã cảnh cáo lần cuối cùng sau mấy lần cảnh cáo từ các đài không lưu của Thổ, phi cơ Nga vẫn thản nhiên tung hoành trên không phận Thổ - Syria. Hai tiêm kích của không quân Thổ phóng lên, F.16 của Mỹ, phi công Thổ 10 lần cảnh cáo Su 27, phi công Nga vẫn lờ đi. F. 16 của Thổ phóng một trái hỏa tiễn không - không. Su 27 của Nga rớt ngay, 2 phi công Nga chết tan thây. Nga mất mặt. Bộ quốc phòng Nga phản ứng điên cuồng. Chính Putin họp báo, "nghiêm trọng" dọa sẽ trả đũa Thổ tức khắc. Thổ phản ứng không kém cương quyết. Putin lại lên tiếng dọa Thổ sẽ phải trả một giá đích đáng. Chính phủ Thổ thản nhiên. Hoa Kỳ nhảy vào cuộc: Một vị Trung tướng, đồn trú ở Baghdad Iraq lên tiếng: ông tướng có ghi được đầy đủ 10 lần tín hiệu của F.16 Thổ gửi Su 27, phi công Nga vẫn coi thường. F. 16 Thổ bắn hạ ngay sau đúng 10 lần cảnh cáo, Su 27 Nga đang vi phạm không phận Thổ. Chính phủ Thổ phản ứng một cách bình thản nhưng đầy thách đố Nga. Nga êm ru! Putin còn đủ thông minh để hiểu rằng, sức mạnh quân sự của Nga Sô không thể vượt qua nổi Thổ Nhĩ Kỳ chưa nói đến NATO và Hoa Kỳ, hòa với Mỹ là thượng sách. Putin chính thức nhìn nhận: "Vấn đề Syria (al Assad) phải giải quyết bằng chính trị" (AFP, Dec. 18, 2015). Putin đồng ý hợp tác với Mỹ, Anh, Pháp, Đức để cùng tiêu diệt ISIS!

Can thiệp quân sự vào Syria, cứu nguy al Assad, Putin đã chuốc thêm một thất bại chua chát sau Crimea và Đông bộ Ukraine, cả khối Ả Rập Trung Đông đang thân thiện với Nga, quay trở lại chống Nga, lựa chọn duy nhất một liên minh 64 nước chống lại ISIS đồng thời lật đổ al Assad. Mặc nhiên Hoa Kỳ vẫn tiếp tục lãnh đạo liên minh mà mục tiêu tối hậu là tiêu diệt ISIS. Nhưng có tiêu diệt nổi không lại một vấn đề nan giải: ISIS ẩn tàng ngay trên đất Âu châu, ngay ở Bắc Mỹ!

Dù vậy, viễn tượng 2016 sẽ khá hơn 2015. Qua việc ISIS tấn công Paris đêm thứ Sáu 13 đã đủ cho phe Tả, Tân Tả mở mắt.

TỪ TRUNG CỘNG ĐẾN VNCS

Năm 2015, đánh dấu những bước chân đầu tiên của TC đi vào "nửa đường đi xuống". Mức phát triển năm 2015 là 45% GDP của TC chứ không phải là 7% như Bắc Kinh công bố. Dự trù năm 2016 còn tụt xuống thêm với nhiều đại xí nghiệp vỡ nợ! Sự vỡ nợ sẽ như 38 tòa cao ốc ở trung tâm kỹ nghệ Thẩm Quyến sụp đổ! Không do tai nạn thiên nhiên mà do con người tạo nên tai nạn thảm khốc!

Sự kiện lịch sử ngày 7-12-2015, CT Tập Cận Bình gặp TT Mã Anh Cửu ở Tân Gia Ba đã nói lên đầy đủ "con đường đi xuống" mà Đảng và Nhà nước CSTH đang lao vào! Đài Loan đã tự Off Limit đối với TC. Thế thôi và đã quá đủ! Đài Loan đặt mua của Hoa Kỳ hơn một tỷ mỹ kim "khí giới cầm tay" (tin Hồng Kông Dec. 20, 2015) đã đủ cho ta nhìn thấy rõ Đài Loan vẫn là một Trung Hoa Dân Quốc, vẫn là một Trung Hoa Quốc Dân Đảng: giấc mộng quang phục Hoa Lục vẫn còn nguyên vẹn! 38 tòa cao ốc sụp đổ cái rụp, đó là điềm Trời! Người Hoa Lục tin như thế! Đã từ lâu, dân Tàu thấm thía hiểu rằng, một Tân Gia Ba, một Đài Loan, dân Tàu đâu có kém ai, đâu có thua Âu châu về đủ mọi mặt. Vậy mà Hoa Lục với thực trạng vẫn như thế, vẫn như vụ nổ kho hóa học ở cảng Thiên Tân, vẫn ô nhiễm dầy đặc như Bắc Kinh, vẫn như 38 tòa cao ốc sụp đổ một cái ầm!

Năm 2016, Đông Nam Á đã thành một cộng đồng ASEAN. Năm 2016, VN nhiều thay đổi. Năm 2016, một Trung Hoa sẽ chuyển mình. Ước mơ quang phục Hoa Lục của TT Tưởng Giới Thạch 65 năm trước mà CT Tập Cận Bình nhả ra không được, nuốt vào không xong.

HÀ NHÂN VĂN