Tự Do Ngôn Luận.

Quyền Tự do Ngôn Luận và Tự do Báo chí 

đã không được tôn trọng tại Tòa án Orange County

Vào ngày 28-7-2012, bà Hoàng Dược Thảo, viết dưới bút danh Đào Nương, đã đăng một bài trên báo Saigon Nhỏ phân tích, điều tra sự thực về chủ quyền sở hữu của một báo khác, tờ Người Việt. Đó là một bài quan điểm cá nhân có tính hài hước và châm biếm, liên hệ đến những môn phái võ thuật trong tiểu thuyết và chế diễu tờ Người Việt có một cánh cửa xoay vòng cho người chủ nhiệm, cứ thay người đứng tên cho tờ báo mỗi khi tờ báo này đăng một bài viết mà cộng đồng xem là thiên cộng.

Tờ Người Việt đã đăng một bức thư, được nói là của một độc giả có tên là Sơn Hào, hiển nhiên là người theo phe Cộng Sản. Trong một cuộc họp báo được tổ chức để xin lỗi về lá thư này, người chủ nhiệm mới đây nhất của tờ Người Việt, khi trả lời cho câu hỏi ai là chủ tờ báo, ông đã nói rằng tờ báo này là do nhân viên làm chủ theo một chương trình sở hữu cổ phần cho người làm.

Bài viết của bà Thảo tìm hiểu về lời xác định đó.  [vì đây là nhiệm vụ quan trọng nhất của tự do báo chí]

Để trả lời bài báo của bà, tờ Người Việt, Tổng Giám Dốc của tờ báo cùng một phụ tá cho tổng giám đốc đưa đơn kiện về tội lăng mạ.  Một trong những lý do được nêu ra là bài báo có tính lăng mạ bởi vì bài báo nói không có bằng chứng chủ nhân tờ Người Việt là ông tổng giám đốc, và rằng người phụ tá cho tổng giám đốc không có năng lực điều hành tờ báo.

Vào ngày 30-12-20114, một bồi thẩm đoàn của Tòa án của Orange County đã thưởng cho nguyên đơn một khoản 3 triệu bồi thường thiệt hại, cùng 1.5 triệu để trừng trị và làm gương.  Saigon Nhỏ và người sở hữu và chủ nhiệm, bà Hoàng Dược Thảo, được đại diện bởi Văn phòng Luât sư của ông Charles H. Manh, P.C. và Morris & Stone, LLP.

 Ông Aaron Morris có nhận định: “Phiên xử này chỉ có thể mô tả là một chuyện huyễn hoặc, xa vời thực tế.  Ngay khi bắt đầu phiên tòa, ông chánh án đã nói rằng ông không quen thuộc với luật về phỉ báng, và điều này trở nên rõ ràng trong những quyết định của ông trước và trong phiên xử”.

“Bởi vì những phán quyết sai lầm của chánh án, bồi thẩm moi có thể cho nguyên đơn được bồi thường thiệt hại, mặc dù không có chứng cớ gì về thiệt hại được trưng bày hay chứng minh.  Không thể tưởng tượng là bồi thẩm đã được chỉ đạo ‘phải’ cho bồi thường, dù rằng bên nguyên đơn đã không cho thấy bất cứ một ai từng đọc bài báo đó, hay nếu có ai đã đọc, người này phải thật cố gắng, gượng ép để diễn dịch theo cách mà nguyên đơn cho rằng đó là sự phỉ báng.”

“Trong 25 năm hành nghề, tôi chỉ biết có một trường hợp tương tự trước đây, khi không ai có thể giải thích cho thẩm phán hiểu những vấn đề pháp lý áp dụng trong một vụ án về phỉ báng.  Điều có thể làm [trong trường hợp này] là tranh cãi cho đến cùngkhi có một kết cuộc tệ hại và bản án bị hủy bỏ khi có kháng cáo.  Tuy thế, đây là điều đáng tiếc khi vấn đề không được giải quyết ổn thỏa ngay từ lúc đầu”.

Ông Morris tóm lược những sai lầm trong vụ án này như sau:

Vụ án này là về một bài báo duy nhất được đăng trên tờ Saigon Nhỏ vào ngày 28-7-2012.  Nguyên đơn đã muốn đưa ra những bài báo khác và ngay cả các băng video từ những nguồn không xác định, nhưng một quan tòa trước đó đã quyết định không cho phép vì không có liên quan gì đến vụ án.  Nhưng khi vụ án được chuyển cho một chánh án khác, mặc dù có sự phản đối quyết liệt của luật sư bị cáo, chánh án mới đã không tính đến quyết định của chánh án trước đó, và cho phép xét đến những bài báo khác và ngaycả những video như chứng cớ

Bà Thảo thoát khỏi Miền Nam Việt Nam sau khi đất nước đó rơi vào tay Cộng Sản năm 1975.  Bà là người chống Cộng triệt để. Những video nói trên thu hình những sự kiện xảy ra một năm hay hơn sau khi có bài báo ngày 28-7-2012, và người ta đã diễn dịch ác ý về những gì xảy ra trong những video đó.  Khi nguyên đơn nói như thể thân chủ của tôi trong video đang kêu gọi tẩy chay tờ Người Việt vì những hành động được xem là thân Cộng, như đăng một lá cờ Miền Nam nằm trong chậu rửa chân, và phổ biến lá thư thân Cộng của Sơn Hào, thực sự thì thân chủ của tôi lúc đó đang đặt câu hỏi về sự có mặt của tờ Người Việt tại cuộc họp đó bởi vì người tổ chức cuộc hội cũng như nhiều khách tham dự là những người đã ký vào một kháng thư lên án tờ Người Việt mà [Cộng Đồng ty nạn Việt Nam Tại Mỹ] đã nhờ tờ Saigon Nhỏ - Little Saigon News đăng tải bức thơ đó. Ngay khi thân chủ của chúng tôi tự động đi khỏi phòng họp, Tờ Người Việt vẫn bị Cộng Đồng yêu cầu rời khỏi cuộc hội.  Đáng ghi nhận rằng bên bị trong tranh cãi bào chữa đã không được cơ hội đưa ra nguyên bản video không bị cắt bỏ, không bị hiệu đính. Những lời lẽ và video được trưng dẫn ngoài bối cảnh của chúng không còn phản ảnh ý nghĩa thực sự.

Bà [Hoàng Dược Thảo] chẳng phải là người duy nhất có nhận định này, [về tương quan của Người Việt và Cộng Đồng ty nạn Việt Nam Tại Mỹ] . Ít nhất là kể từ năm 2008, Cộng Đồng ty nạn Việt Nam đã thường xuyên biểu tình chống tờ báo này, và nhiều tổ chức trong cộng đồng đã kêu gọi tẩy chay tờ báo. Nhưng nguyên đơn [Nguoi Viet News] sử dụng băng video để lý luận rằng bà Thảo tìm cách buộc tờ Người Việt hết làm ăn, và những video đó cho thấy điều mà bà thực sự có ý muốn nói trong bài của bà là tờ Người Việt “là do Cộng Sản làm chủ”.  Bởi vậy không có gì đáng ngạc nhiên khi bồi thẩm không thể tách rời bài báo, là lý do chínhcủa vụ kiện [Người Việt chống Sài Gòn Nhỏ], ra khỏi những chứng cớ được chấp nhận cho dù những chứng cớ này chẳng có dính dáng, liên quan gì tới vụ án.

Trong phiên xử, nguyên đơn đã nhìn nhận và phỏng định rằng họ đã không chịu “thiệt hại gì đặc biệt”, hay ít nhất họ cũng chẳng đòi bồi thường.  Thiệt hại đặc biệt bao gồm những thứ như thua lỗ; thiệt hại cho một công ty bình thường phát sinh từ những phát biểu có tính phỉ báng. Theo phỏng định này, nguyên đơn đã không đưa ra chứng cớ có thiệt hại gì đặc biệt, họ cũng chẳng chứng minh bất cứ điểm nào cho thấy có thiệt hại tiền bạc thực sự.

Tuy thế, trong phần tranh luận kết thúc của bên bị, luật sư cho bên nguyên lại nói đến thua lỗ và đòi bồi thường trên căn bản đó. Khi luật sư của bị can phản đối, tòa án lại không nghe và cho phép bên nguyên tiếp tục giải trình về thiệt hại đặc biệt. Ngược lại, trong lý giải kết luận của luật sư bên bị, khi ông cố gắng giải thích cho bồi thẩm hiểu họ không thể cho nguyên đơn được bồi thường vì thua lỗ, bởi vì nguyên dơn đã xác định họ không đòi bồi thường đặc biệt, tòa án lại cho phép bác bỏ luận điểm của bên bị. Bồi thẩm do đó chỉ có thể hiểu là họ có thể cho bên nguyên được bồi thường thiệt hại thua lỗ cho dù người ta không đưa ra bằng chứng thua lỗ và nguyên đơn đã đồng ý không đòi hỏi.

Làm cho vấn đề thêm rối ren phức tạp, chánh án đã viết lại những chỉ dẫn căn bản cho bồi thẩm về bồi thường. Có hai loại thiệt hại trong một hành động phỉ báng – thực sự và giả định. Thiệt hại thực sự, như mất lợi nhuận, phải được chứng minh. Nhưng nếu tất cả những yếu tố phỉ báng được chứng minh, bồi thẩm được phép cho “bồi thường giả định” vì thiệt hại uy tín cho dù không có chứng cớ có một khoản tiền mất mát nào. Nó giống như đau nhức và chịu đựng trong chấn thương cá nhân. Uy tín của một tổ chức hay cá nhân được xem là có một giá trị, nếu uy tín bị tổn thương, bồi thẩm có thể cho một cái giá cho sự tổn thương đó. Bồi thẩm được chỉ dẫn “phải cho một khoản bồi thường ít nhất có tính tượng trưng, một đồng đô-la chẳng hạn”.

Tuy nhiên, người ta chỉ xét thiệt hại giả định khi bên nguyên không có thể cho thấy có  thiệt hại thực sự. Chỉ dẫn cho bồi thẩm mà Hội đồng Pháp định California đưa ra đã nói rõ chỉ cho phép thiệt hại giả định trong trường hợp bồi thẩm không thấy có thiệt hại thực sự. Chúng ta chẳng thể hiểu được vì sao, theo yêu cầu của luật sư bên nguyên, chánh án lại viết lại lời chỉ dẫn cho bồi thẩm đã được chấp nhận và nội dung bản án, cho nên sau khi đã bàn đến thiệt hại thực sự, các bồi thẩm còn được chỉ đạo cũng phải cho khoản bồi thường giả định.

Cuối cùng, bồi thẩm được chỉ đạo họ có thể cho bên nguyên hưởng bồi thường thật sự cho thua lỗ dù người ta chưa hề cho thấy thua lỗ thế nào, và trên mức đó, bồi thẩm còn phải thưởng cho bên nguyên khoản thiệt hại giả định. Ông Morris nói thêm: “Bồi thường chỉ trở thành vấn đề sau khi tòa án tước bỏ của bị can một trong những luận điểm chính yếu được chấp nhận sơ khởi. Đó là bài học vỡ lòng về luật phỉ báng, không thể xét xử bị can về tội phỉ báng khi bị can nói lên ý kiến của mình. Bà Thảo đã có ý kiến rằng người Phụ tá cho Tổng giám đốc không có khả năng “điều hành tờ báo” bởi vì bà ta không có kinh nghiệm trong nghề. Theo ý kiến của bà Thảo, người điều hành một tờ báo phải có kinh nghiệm và kỹ năng trong thông tin và biên tập. Tuy nhiên, ông chánh án đã không chịu chỉ đạo cho bồi thẩm phải phân biệt giữa ý kiến và sự kiện. Ông nói ông không thể hiểu được tại sao khả năng của một người làm một công việc nào đó lại là một vấn đề về ý kiến”.

“Điều này còn huyễn hoặc, hoang ảo gấp đôi, bởi vì phụ tá cho Tổng giám đốc (báo NV) đã khai rằng bà không điều hành tờ báo. Cho nên, toà cho rằng bà Thảo phải chịu trách nhiệm khi bà đưa ra ý kiến là bên nguyên không có năng lực làm một việc mà bà (nguyên cáo) không làm việc đó”.

“Theo tôi nghĩ, tờ Người Việt nhằm loại trừ một đối thủ cạnh tranh trong kinh doanh,” ông Morris nhận định. “Họ đòi bồi thường 20 triệu, và trong phiên tòa yêu cầu bồi thẩm cho hưởng một khoản tổng cộng 13 triệu. Một số tiền bồi thường trong khoảng đó hẳn phải làm cho tờ báo tiếng Việt nhỏ bé này ngưng hoạt động. Nhưng tờ báo này [Saigon Nhỏ] sẽ vẫn hoạt động, kinh doanh bình thường, và bản án chắc chắn sẽ phải bị hủy bỏ khi kháng cáo”.

---------- Forwarded message ----------
From: Hoang DuocThao <hoangduocthao@gmail.com>
Date: 2015-01-01 18:53 GMT-08:00
Subject: Press Release _Ban tin Bao Chi của Saigòn Nhỏ ve vu kiện
To:

Thưa quí vị,

Sau đây là bản tin của Văn Phòng Luật sư đại diện của hệ thống báo Saigòn Nhỏ viết về vụ kiện báo Saigòn Nhỏ cuả báo Người Việt.

Xin quí vị tiếp tay phổ biến đến các tổ chức của cộng đồng người Việt chống Cộng.

Chúng tôi đang làm thủ tục để kháng án về một phiên toà vi phạm luật đến độ khó tin đã xãy ra tại Hoa Kỳ mà luật sư của Saigòn Nhỏ đã viết rõ trong bản Press Release này.

Riêng cá nhân tôi sẽ có bải viết chi tiết  về phiên toà nàyi.

Cám ơn quí vị. 

Hoàng Dược Thảo

Chủ Nhiệm Hệ Thống Báo Saigòn Nhỏ

Attachments area

Preview attachment Press Release by the Law Firms Represented The Little Saigon News.docx